پروژه هسته ای، مذاکره با آمریکا، بن بست سیاسی

تریبون آزاد

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در مصاحبه با تلویزیون چین گفت جمهوری اسلامی آماده است "بدون تأخیر" وارد مذاکره در مورد برنامه هسته‌ای خود شود! آیا این اعلام آمادگی خواهد توانست حکومت اسلامی را از تنگناها و بن بست سیاسی نجات دهد؟ 

برای پاسخ روشنتر به این سئوال لازم است سئوال دیگری طرح شود: پروژه هسته ای در محاسبات استراتژیک جمهوری اسلامی چه جایگاهی داشته و دارد؟ حکومت اسلامی از همان اول، علیرغم هزینه های سنگین مالی و همچنین هزینه های اقتصادی و سیاسی به خاطر تحریمهای مربوطه، مدام در جهت دسترسی به سلاح هسته ای پیشروی کرده است. در استراتژی جمهوری اسلامی، حتی صرف چرخاندن شبح مسلح شدن به بمب هسته ای در بالای سر دولتها، برگی برای اخاذی سیاسی بوده است. بعد از فروپاشی محور مقاومت، این حکومت بیشتر احساس نیاز میکند تا همچنان این خطر را بالای سر دولتها نگه دارد. بیدلیل نیست که در جریان فروپاشی محور مقاومت، مقامات حکومت علنا از امکان لغو فتوای خامنه ای و تغییر دکترین هسته ای صحبت میکردند. 

با این وجود چرا حکومت اسلامی اعلام میکند حاضر است به مذاکره "بدون تاخیر" آنهم با کسی که فرمان قتل قاسم سلیمانی را صادر کرده است تن دهد؟ 
مهمترین  دلیل این رویکرد، احساس خطر جدی از یک خیزش بزرگ در ایران است که این بار "بحق" نگران هستند خیمه نظام اسلامی را ویران کند. میدانند که انزوای جهانی بعد از فروپاشی محور مقاومت میتواند موقعیت حکومت در مقابل چنین خیزشی را ضربه پذیرتر کند. دلیل دوم نگرانی از سیاستهای متفاوت ترامپ است. بر طبق گزارشی در وال‌استریت ژورنال، تیم انتقالی دونالد ترامپ حتی گزینه "حمله پیشگیرانه" برای جلوگیری از اتمی شدن حکومت اسلامی را بررسی میکند. به این اضافه کنید همراهی بیشتر دول اتحادیه اروپا را علیه پروژه هسته ای جمهوری اسلامی.

علاقه "بدون تاخیر" حکومت اسلامی برای مذاکره، عملا آمادگی عجولانه برای "نرمشی" رقت بار تر از گذشته است که نخواهد توانست حکومت اسلامی را از بحران سرنگونی نجات دهد. فاکتورهایی که در نافرجامی برجام اول نقش داشتند، این بار با شدت بیشتر درکار هستند. شکاف در بالای حکومت، نگرانی حکومت از دست کشیدن از برنامه اتمی شدن، فروپاشی محور مقاومت، انزوای جهانی و فضای انقلابی علیه حکومت همه در جهت تعمیق بن بست حکومت اسلامی در همه عرصه ها هستند.