رویارویی اسرائیل و حوثی‌ها به کجا خواهد کشید؟

خاورمیانه

شذی فیصل گزارشگر بی‌بی‌سی عربی مدعی است بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، در مصاحبه‌ای تلویزیونی گفت که «جنگ با حوثی‌ها تازه آغاز شده است». آیا سخنان نتانیاهو نشان‌دهنده آغاز فصلی جدید در این درگیری‌هاست؟

رسانه‌های اسرائیلی گزارش داده‌اند که اسرائیل قصد دارد با انجام حملاتی «شدیدتر» علیه حوثی‌ها «فهرست اهداف» خود را گسترش دهد. حوثی‌ها در هفته‌های اخیر تقریبا هر شب موشک‌های بالستیک به سوی اسرائیل شلیک کرده‌اند و باعث شده‌اند میلیون‌ها نفر به پناهگاه‌ها بروند.

«پابرهنگان اکنون سلاح‌های پیشرفته دارند»

عبدالکریم انسی، تحلیلگر سیاسی یمنی، می‌گوید رسانه‌های اسرائیلی و بین‌المللی حوثی‌ها را «پابرهنگانی» توصیف کرده‌اند «که اکنون به فناوری و نسل‌های پیشرفته‌ای از سلاح‌ دست یافته‌اند». او افزود که جنبش «انصارالله» نسبت به گذشته تغییرات بنیادینی کرده است، چون در صنعا سطح بی‌سابقه‌ای از نظم و انضباط دیده می‌شود.

او در گفت‌وگو با بی‌بی‌سی توضیح داد که ساختار نظامی و امنیتی حوثی‌ها به شدت سازمان‌یافته‌تر شده و آنها سامانه‌های موشکی‌‌ای را توسعه داده‌اند که قادر به مقابله با سلاح‌های پیشرفته‌ای همچون سامانه موشکی تاد هستند.

انسی همچنین گفت که «اطلاعات یمن پیشرفت و موفقیت‌هایی داشته که از اطلاعات اسرائیل فراتر رفته است». او می‌گوید اسرائیل مناطق کم‌اهمیتی را هدف قرار می‌دهد که این امر باعث «تمسخر و استهزای مردم یمن» شده است.

لی نیسان، تحلیلگر سیاسی اسرائیلی، به بی‌بی‌سی گفت که با وجود ادعاهای اخیر درباره استقلال بیشتر حوثی‌ها در ساخت و توسعه تسلیحات، آنها همچنان حمایت و کمک‌های اصلی خود را از ایران دریافت می‌کنند.

نیسان می‌گوید در داخل اسرائیل بحث‌هایی وجود دارد درباره این که آیا باید به خود حوثی‌ها حمله کرد یا ایران را به عنوان «سر اختاپوس» مورد هدف قرار داد.

او تاکید می‌کند که «جبهه یمن تنها جبهه باقی‌مانده است» و به همین دلیل اسرائیل تمام توان سیاسی و نظامی خود را برای رویارویی با حوثی‌ها به کار خواهد گرفت.

«ترورها در راه است»

در ماه‌های اخیر، عملیات نظامی متعددی رخ داد که برخی فرماندهان برجسته نظامی در لبنان و سوریه را هدف گرفت و همچنین به ترورهایی در میان رهبران حماس در غزه و کرانه غربی منجر شد. اسرائیل مسئولیت خود در بخشی از این اقدامات را تایید کرده و برخی دیگر را تکذیب کرده یا درباره آنها سکوت کرده است.

الی نیسان معتقد است اسرائیل از توانایی‌های اطلاعاتی و نظامی کافی برای مقابله با رهبران حوثی‌ها برخوردار است و می‌گوید: «محاسبات جدیدی در خصومت میان اسرائیل و حوثی‌ها شکل گرفته است.»

نیسان اشاره کرد که حوثی‌ها بر این باورند که فاصله ۲۰۰۰ کیلومتری بین اسرائیل و صنعا مانعی اطلاعاتی در جمع‌آوری اطلاعات درباره رهبرانشان ایجاد می‌کند. اما بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل و یسرائیل کاتس، وزیر دفاع او، رهبران حوثی‌ها را تهدید کرده‌اند که اسرائیل تنها به حملات هوایی علیه تاسیسات مدنی و امنیتی حوثی‌ها بسنده نخواهد کرد، بلکه به دنبال جمع‌آوری اطلاعات درباره محل استقرار رهبران حوثی و هدف‌ قرار دادن مستقیم آنها است.

عبدالکریم انسی، تحلیلگر یمنی، با این دیدگاه مخالف است و باور دارد که ابزارهایی که نتانیاهو در مواجهه با لبنان یا دمشق مورد استفاده قرار داده -مانند «خیانت یا جاسوسی»- به دلیل ساختار امنیتی، نظامی، قبیله‌ای و سازمانی بسیار پیچیده حوثی‌ها، در مورد آنها کاربردی ندارد.

عبدالکریم انسی همچنین اشاره می‌کند که فاصله جغرافیایی، نقشی محوری در این درگیری ایفا می‌کند. این دیدگاه را وهیب نصاری، روزنامه‌نگار، نیز تایید می‌کند و می‌گوید وضعیت یمن کاملا با لبنان متفاوت است، چرا که حزب‌الله در لبنان، در مناطق مرزی با اسرائیل مستقر است.

عامر السبایله، تحلیلگر سیاسی، نیز معتقد است «فقدان اطلاعات جاسوسی» باعث شده با وجود هدف قرار گرفتن اهدافی حساس، ضربات مستقیمی به حوثی‌ها وارد نشود.

وهیب نصاری هم می‌گوید بیشتر حملات اسرائیل از لحاظ نظامی بی‌اثر هستند، اما تاسیسات حیاتی مانند بندر حدیده را هدف قرار می‌دهند که انتقال بخش بزرگی از مواد غذایی مورد نیاز مردم یمن، به‌ویژه در مناطق تحت کنترل حوثی‌ها،‌ از طریق آن انجام می‌شود.

«درگیری ممکن است طولانی شود»

عامر السبایله، تحلیلگر سیاسی، می‌گوید یمن یکی از هفت جبهه‌ای است که اسرائیل به عنوان جبهه‌های «تهدیدکننده» از آنها یاد کرده است. این به معنای آن است که اسرائیل این جبهه را تا زمانی که تهدید ناشی از آن از بین نرود، رها نخواهد کرد.

به گفته السبایله اسرائیل پیش‌ از این بر جبهه‌های نزدیک‌تر تمرکز داشت، اما اکنون با تهدیدهایی از جبهه‌های جغرافیایی دورتر روبرو شده است. او می‌گوید اکنون که پای حوثی‌ها به این درگیری باز شده، پرونده یمن به یکی از اولویت‌های اسرائیل تبدیل شده چون در حال حاضر تنها جبهه‌ای است که اسرائیل را تهدید می‌کند.

الی نیسان، تحلیلگر اسرائیلی، معتقد است که هیچ راه گریزی از برخورد با «جبهه‌ای که حوثی‌ها با حمایت ایران گشوده‌اند» وجود ندارد. نیسان می‌گوید جنگ کنونی جنگی غیرمستقیم میان ایران و اسرائیل است و به این نکته اشاره می‌کند که ایران از حدود ۲۰ سال پیش با تامین مالی و تسلیح متحدان خود در منطقه، یک «کمربند آتش» پیرامون اسرائیل ایجاد کرده است.

با وجود این نیسان معتقد است که تمامی این برنامه‌ها طی یک سال و چهار ماه اخیر فروپاشیده و آنچه ایران در دهه‌های گذشته برای آن هزینه کرده بود، «بر باد رفته است».

وهیب النصاری، نویسنده و روزنامه‌نگار، معتقد است که اقدامات حوثی‌ها صرفا برای کاهش فشار بر ایران انجام می‌شود و نسبت به جدیت جنگ آن‌ها با اسرائیل تردید دارد. او بر این باور است که حوثی‌ها تلاش‌ می‌کنند از مسئولیت‌های داخلی خود فرار کنند و در عین حال، محبوبیتشان را در جهان عرب افزایش دهند.

عبدالکریم انسی دیدگاه متفاوتی دارد. او معتقد است که «یکی از مهم‌ترین دلایل شکست اسرائیل در این رویارویی، پایبندی حوثی‌ها به عقایدی است که طی ۲۰ سال گذشته آن را حفظ کرده‌اند».

عامر السبایله می‌گوید مسئله یمن برای اسرائیل ساده نخواهد بود، چون به گفته او هر جبهه ویژگی‌ها و شگفتی‌های خاص خود را دارد. این تحلیلگر پیش‌بینی می‌کند که اسرائیل بحران را به داخل یمن منتقل خواهد کرد تا مستقیما حوثی‌ها را هدف قرار دهد.

السبایله همچنین می‌گوید: «اسرائیل کاملا از بحرانی که ایران با آن دست‌وپنجه نرم می‌کند آگاه است، وگرنه ایران هرگز اجازه نمی‌داد حزب‌الله به چنین سرنوشتی گرفتار شود.»

سرنوشت آتش‌بس چه خواهد شد؟

دیدگاه عبدالکریم انسی این است که اسرائیل «هزینه سنگینی» به آمریکا تحمیل کرده و بهترین گزینه امضای توافقی برای آتش‌بس در غزه خواهد بود. او می‌گوید: «نتانیاهو نمی‌خواهد چهره شکست‌خورده این جنگ باشد، اما انصارالله و سلاح‌هایشان هر روز او را تحقیر می‌کنند.»

نیسان تاکید می‌کند که اسرائیل قادر به پذیرش خواسته‌های حوثی‌ها نیست و به همین دلیل جنگ با آنها ادامه خواهد یافت تا زمانی که موضع ترامپ در قبال حوثی‌ها روشن شود و مشخص شود که آمریکا و بریتانیا تا چه حد به حمایت خود از اسرائیل ادامه خواهند داد.

با وجود ادامه آتش‌بس با حزب‌الله، این گروه همچنان به بازسازی قدرت خود ادامه می‌دهد، و اسرائیل به دقت این تحولات را دنبال می‌کند. نیسان توضیح داد که اسرائیل تلاش می‌کند مانع از «قاچاق تسلیحات» به حزب‌الله شود و می‌گوید اسرائیل اجازه نخواهد داد حزب‌الله خود را برای نبردی جدید آماده کند.

نیسان به این موضوع اشاره می‌کند که درخواست‌های حوثی‌ها برای رفع محاصره غزه، نشان‌دهنده تلاش ایران برای ایجاد یک خط تامین مستقیم - مشابه آنچه از طریق دمشق برای حزب‌الله برقرار بود- برای تقویت و تسلیح گروه‌های حماس و جهاد اسلامی است.

السبایله توضیح می‌دهد که اسرائیل علاقه‌ای به ادامه حملات هوایی مداوم ندارد، چون این مسئولیت بر عهده بریتانیا و آمریکا است و در چارچوب ائتلاف‌های همکاری منطقه‌ای تعریف شده است.