به گفتهٔ کیت کلگ، نماینده ویژه ترامپ برای اوکراین و روسیه در مصاحبهای با رویترز، ایالات متحده خواهان برگزاری انتخابات در اوکراین احتمالا تا پایان سال است. بهویژه اگر کییف در ماههای آتی با روسیه بر سر آتشبس به توافق برسد.
کیت کلگ در گفتگویی اظهار داشت برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی در اوکراین که در جریان جنگ با روسیه متوقف شده بود، «ضروری» است. او گفت: «بیشتر کشورهای دموکراتیک حتی در زمان جنگ نیز انتخابات برگزار میکنند. فکر میکنم این امر برای دموکراسی اهمیت دارد. زیبایی یک دموکراسی مستحکم در این است که بیش از یک نفر میتوانند نامزد شوند.» ترامپ و کلگ هر دو اعلام کردهاند که در چند ماه اول دولت جدید بر روی طرحی برای میانجیگری بهمنظور پایان دادن به جنگ تمام عیاری که با تهاجم کامل روسیه در فوریه ۲۰۲۲ آغاز شد، کار میکنند. آنها تاکنون جزئیات کمی از استراتژی خود برای خاتمه دادن به این درگیری که کشندهترین نزاع اروپا از زمان جنگ جهانی دوم محسوب میشود، ارائه دادهاند و زمان احتمالی اعلام طرح نیز مشخص نیست.
به نوشته رویترز، طبق گفته دو نفر آگاه از این گفتگوها و یک مقام سابق آمریکایی مطلع از پیشنهاد انتخابات، طرح ترامپ همچنان در حال تکامل است و هنوز هیچ تصمیمگیری سیاسی قطعی اتخاذ نشده است، اما کلگ و سایر مقامات کاخ سفید در روزهای اخیر دربارهٔ فشار بر اوکراین برای پذیرش برگزاری انتخابات به عنوان بخشی از آتشبسی اولیه با روسیه صحبت کردهاند.
مقامات دولت ترامپ در حال بحث هستند که آیا باید پیش از تلاش برای میانجیگری یک توافق دائمی، بر دستیابی به یک آتشبس اولیه تأکید شود یا خیر. در این میان، اگر انتخابات ریاست جمهوری در اوکراین برگزار شود، برنده ممکن است مسئول مذاکره برای یک پیمان بلندمدت با مسکو گردد.
مشخص نیست از چنین پیشنهادی در کییف چگونه استقبال خواهد شد. رئیسجمهور اوکراین، ولودیمیر زلنسکی، گفته است که در صورت پایان یافتن درگیریها و وجود تضمینهای امنیتی قوی برای جلوگیری از تجدید خصومتهای روسیه، اوکراین میتواند امسال انتخابات برگزار کند.
یک مشاور ارشد در کییف و یک منبع دولتی اوکراینی اظهار داشتند دولت ترامپ هنوز بهطور رسمی درخواست برگزاری انتخابات تا پایان سال را به اوکراین نداده است.
دورهٔ پنج ساله زلنسکی قرار بود در سال ۲۰۲۴ به پایان برسد، اما برگزاری نظرسنجیهای ریاست جمهوری و پارلمانی تحت قانون حالت اضطراری نظامی که اوکراین از فوریه ۲۰۲۲ وضع کرده، امکانپذیر نیست.
دولت واشنگتن در سالهای ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ موضوع برگزاری انتخابات را با مقامات ارشد دفتر زلنسکی مطرح کرده بود. مقامات وزارت امور خارجه و کاخ سفید به همتایان اوکراینی خود گفتهاند که برگزاری انتخابات برای حفظ هنجارهای بینالمللی و دموکراتیک حیاتی است.
اما مقامات کییف در ماههای اخیر در گفتگو با واشنگتن مخالفت خود را نسبت به برگزاری انتخابات اعلام کردهاند و گفتهاند برگزاری نظرسنجیها در چنین لحظه ناپایدار از تاریخ اوکراین میتواند میان رهبران این کشور اختلاف ایجاد کند و ممکن است زمینهساز نفوذ روسیه شود.
سخنگوی کرملین، دیمیتری پسکوف در واکنش به این اظهارات گف: «ما چنین اطلاعاتی نداریم.»
معاون وزیر امور خارجه روسیه، سرگئی ریابکوف، در ۲۷ ژانویه توسط خبرگزاری اینترفکس اعلام کرده بود تماسهای مستقیم بین مسکو و دولت ترامپ هنوز آغاز نشده است. وزارت امور خارجه روسیه میگوید همچنان در انتظار تایید نامزد جدید آمریکا برای سمت سفیر روسیه در واشنگتن است، سمت که فعلاً خالی میباشد.
پوتین علناً گفته است که زلنسکی در غیاب انتخابات، رهبر مشروعی محسوب نمیشود و رئیسجمهور اوکراین حق قانونی امضای اسناد الزامآور مرتبط با توافق صلح احتمالی را ندارد.
به گفتهٔ پوتین، زلنسکی میتواند در میان مذاکرات شرکت کند اما ابتدا باید فرمانی که در سال ۲۰۲۲ صادر کرده و مذاکرات با روسیه را تا زمانی که پوتین در قدرت است، ممنوع کرده، لغو نماید.
یک منبع دولتی اوکراینی افزود که پوتین از موضوع انتخابات به عنوان بهانهای نادرست برای مختل کردن مذاکرات آینده استفاده میکند. او گفت: «(پوتین) در حال تنظیم تله است و ادعا میکند که اگر اوکراین انتخابات برگزار نکند، بعدها میتواند هر توافقی را نادیده بگیرد.»
قوانین اوکراین بهطور صریح برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی تحت قانون حالت اضطراری نظامی را ممنوع کرده است.
یک مقام سابق غربی نگرانیهایی را دربارهٔ فشار آمریکا برای برگزاری انتخابات مطرح کرد و گفت لغو قانون حالت اضطراری نظامی میتواند به فرار سربازان بسیجشده از ارتش، خروج ارز و فرار تعداد زیادی از مردان واجد شرایط خدمت نظامی به خارج از کشور بیانجامد. به گفته وی همچنین ممکن است این امر ناپایداری سیاسی ایجاد کند، زلنسکی را به یک رئیسجمهور ناتوان تبدیل کرده و قدرت و نفوذ او را کاهش داده و زمینهٔ رقابت میان چالشبرانگیزان احتمالی را فراهم آورد.
به گفتهٔ یک مقام سابق غربی اگر ترامپ برای بر گزاری انتخابات فشار بیاورد، واشنگتن در واقع وارد بازی اخیر پوتین مبنی بر زیر سؤال بردن مشروعیت زلنسکی میشود، . او می گوید: «به نظر من، ترامپ در حال واکنش به بازخوردهای روسیه است… روسیه میخواهد زلنسکی از صحنه خارج شود.»
برخی از مقامات سابق آمریکایی نسبت به دست یابی به توافق صلح در ماههای آینده یا برگزاری انتخابات در سال ۲۰۲۵، تردید دارند، بهویژه به این دلیل که به نظر میرسد هر دو طرف دربارهٔ نحوه آغاز مذاکرات رسمی اختلاف نظر دارند.
کرملین بارها اعلام کرده است پوتین بدون پیششرطها برای مذاکرات آمادگی دارد. اما ویلیام تیلور، سفیر سابق آمریکا در اوکراین، گفته است پوتین هیچ نشانهای از آمادگی برای مذاکرات جدی نشان نداده است.
زلنسکی به دنبال دریافت تضمینهای امنیتی از آمریکا و اروپا به عنوان بخشی از هر توافق، از جمله استقرار نیروهای نظامی خارجی در خطوط مقدم بهمنظور اطمینان از پایبندی روسیه به آتشبس، میباشد.