در حالی که باند تحریر شام به نبرد با نیروهای دولتی در سوریه ادامه می‌دهند، قدرت‌های مهم جهانی در حال بررسی تبعات فروپاشی حکومت بشار اسد هستند.
باند سوری تحریر شام در بزرگراه استراتژیک M5 سوریه به سمت جنوب در حال حرکت است و این احتمال وجود دارد که به استان حمص برسند، رخدادی که یک دستاورد نظامی مهم به شمار می‌رود، چرا که ارتباط زمینی دمشق را با بخش وسیعی از مناطق تحت کنترل بشار اسد و همچنین با سواحل مدیترانه و اسکله دریایی طرطوس و پایگاه هوایی حمیمیم که در سال ۲۰۱۵ توسط روسیه ساخته شده، قطع می‌کند.
هر چند این باند تحت حمایت ترکیه در تدارک انتقام‌گیری از روسیه به عنوان متحد دیرین روسیه است، اما آنکارا در تازه‌ترین موضع‌گیری‌های خود حمله آنها را یک ابتکار نظامی خودخواسته اعلام کرد. چنان که هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه روز دوشنبه در پی سفر عباس عراقچی، همتای ایرانی‌اش به آنکارا، گفت: «توضیح رویدادهای سوریه با انتساب آن به هرگونه مداخله خارجی اشتباه است.»
تاثیرگذاری بر لبنان
حوادث سوریه بر اوضاع لبنان تأثیر خواهد گذاشت، جایی که آتش‌بس بین اسرائیل و حزب‌الله به تار مویی بند است. حزب‌الله به عنوان گروه شبه‌نظامی تحت حمایت ایران و یکی از مدافعان اصلیِ حکومت بشار اسد در پی درگیرهای اخیر با ارتش اسرائیل تضعیف شده است.
اگر باند تحریر شام به حمص و مرز لبنان برسند، حزب‌الله در گوشه‌ای از لبنان محصور خواهد شد و دسترسی آن به مسیر تدارکاتی مهم ایران که از عراق و سوریه می‌گذرد، قطع خواهد شد.
آنتوان حبچی، نماینده پارلمان لبنان به یورونیوز گفت: «یکی از دلایل آنچه که امروز در سوریه در حال رخ دادن است، کنترل مرزهای سوریه و لبنان برای جلوگیری از عبور سلاح‌های استراتژیک به لبنان است. ترکیه سعی کرده مطمئن شود که مرزهای لبنان مسیری برای انتقال تسلیحات استراتژیک از طریق سوریه نیست.»
آقای حبچی افزود: «حتی بشار اسد این گذرگاه مستقر در قلمرو خود را کنترل نمی‌کند، منطقه‌ای که توسط دیگر گروه‌ها، نیروهای خارجی و به ویژه ایران کنترل می‌شود.»
در همین حال، هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه روز دوشنبه گفت که آخرین تحولات در سوریه «یک بار دیگر نشان داد که دمشق باید با مردم خود و مخالفان قانونی حکومت آشتی کند.» موضعی که طی برقراری دوباره مناسبات سیاسی میان دولت بشار اسد و کشورهای حاشیه خلیج فارس از سوی رهبران این کشورها نیز تکرار شده بود.
این همصدایی میان ترکیه و کشورهای حاشیه خلیج فارس، تهران را تحت فشار قرار خواهد داد بخشی از منافع خود را در سوریه به ترکیه، قطر و دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس واگذار کند.
بحران جدید پناهجویان
از زمان شروع مجدد درگیری‌ها در سوریه، بر پایه تخمین سازمان ملل متحد حدود ۱۲۰ هزار پناهجو از مناطق تحت درگیری به شمال و مرز با لبنان گریخته‌اند.
مهاجرت گروهی به لبنان همانند آن چه که در دهه پیش رخ داد، این بار برای این کشور کوچک جنگ‌زده با بحران اقتصادی و سیاسی عمیق‌تری مواجه است، بسیار گران تمام خواهد شد. همچنین، لبنان می‌تواند همچون یک دهه پیش به دروازه ورود پناهجویان به اروپا بدل شود.
این یکی از دلایلی است که ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه و آلمان با صدور بیانیه مشترکی خواستار کاهش فوری تنش‌ها در سوریه شدند.
آنتوان حبچی پیشنهاد می‌کند که اتحادیه اروپا در منطقه حلب و منطقه مرزی با ترکیه که امن و عاری از کنترل رژیم اسد خواهد شد، مناطق حفاظت شده محلی ایجاد کند و همان کمک‌های بشردوستانه و مالی را که اتحادیه اروپا و جامعه بین‌المللی به پناهندگان سوری در لبنان ارائه می‌کنند، در این مناطق توزیع کند.
تاثیرگذاری بر جنگ اوکراین
منابع دیپلماتیک ارزیابی می‌کنند که بحران سوریه می‌تواند به عنوان اهرم فشاری در مذاکرات احتمالی برای پایان دادن به جنگ روسیه در اوکراین استفاده شود.
سقوط حلب ضربه سنگینی به کرملین و محوری است که با همراهی ایران در سال ۲۰۱۵ تشکیل داد، محوری که دستاورد ۵ ساله آن تنها طی ۷۲ ساعت تحت تصرف باند تحریر شام درآمده است. در چنین شرایطی، روسیه مشتاق است تا با تشویق به تنش‌زدایی بین آنکارا و دمشق، اوضاع را آرام کند.
اما در سوی دیگر، نیروی هوایی آمریکا همچنان در حال پشتیبانی از حملات نیروهای کُرد در سوریه است. درگیری تازه در سوریه همچنین به اسرائیل فرصت داده تا به حملات خود به اهدافی در سوریه ادامه دهد. ارتش اسرائیل روز سه‌شنبه اعلام کرد که سلمان جمعه، یکی از مقامات بلندپایه حزب‌الله در حمله هوایی اسرائیل در نزدیکی دمشق کشته شد.
لذا با توجه توان مالی و نظامیِ این روزهایِ ولادیمیر پوتین، او اکنون ممکن است بشار اسد را برای گرفتن امتیازات بزرگ تحت فشار قرار دهد. این احتمال هم وجود دارد که آقای اسد را به عنوان یک ابزار چانه‌زنی برای یافتن راه‌حلی به منظور پایان دادن جنگ اوکراین به کار بگیرد و در نهایت او را قربانی کند.
