به گزارش انبیسی نیوز به نقل از پنج منبع آگاه، دولت ترامپ مصرانه در حال کار بر روی طرح انتقال دائم یک میلیون فلسطینی ساکن غزه به لیبی است و این طرح را با مقامات این کشور در میان گذاشته است.
تاکنون توافق نهایی بر سر این طرح حاصل نشده و به گفته منابع آگاه، اسرائيل از آن مطلع است.
با این حال، یک سخنگوی دولت آمریکا این گزارش را «نادرست» خواند و گفت: «وضعیت میدانی برای اجرای چنین طرحی مناسب نیست، این طرح مورد بررسی قرار نگرفته و بیمعناست.»
باسم نعیم، مقام ارشد حماس از چنین طرحی اظهار بیاطلاعی کرد و گفت: «فلسطینیان عمیقا به سرزمین خود تعلق دارند و بهشدت به آن متعهدند. آنها آمادهاند تا پای جان بجنگند و برای دفاع از سرزمین، خانواده، و آینده فرزندانشان هر فداکاری بکنند. تنها کسی که حق دارد برای فلسطینیان، از جمله مردم غزه، تصمیمگیری کند، خود فلسطینیان هستند.»
لیبی از زمان سرنگونی معمر قذافی، رهبر این کشور در جریان جنگ داخلی در سال ۲۰۱۱، غرق در بیثباتی و درگیری جناحهای مختلف سیاسی بوده است. این کشور در حال حاضر توسط دو دولت رقیب، یکی در غرب به رهبری عدالحمید الدیبیبه و دیگری در شرق به رهبری خلیفه حفتر اداره میشود که این دو در مبارزهای شدید برای در دست گرفتن کنترل لیبی هستند.
این دو دولت به درخواست انبیسی نیوز برای اظهار نظر پاسخ ندادند.
مشخص نیست که چه تعداد از فلسطینیان حاضر خواهند بود داوطلبانه به لیبی بروند. به گفته یک مقام پیشین آمریکایی، یکی از ایدههای مطرح شده، ارائه مشوقهای مالی از جمله مسکن رایگان و کمکهزینه ماهانه برای جلب موافقت فلسطینیهاست.
جزئیات اجرایی، چگونگی و زمانبندی احتمالی طرح نیز همچنان مبهم است. اما، اسکان تا یک میلیون نفر در لیبی با موانع بزرگ سیاسی، لجستیکی و مالی روبهرو خواهد بود.
اجرای چنین طرحی هزینه بسیار سنگینی خواهد داشت و مشخص نیست دولت دونالد ترامپ چگونه آن را تامین مالی خواهد کرد. واشنگتن پیشتر اعلام کرده بود که کشورهای عربی در بازسازی غزه پس از پایان جنگ کمک خواهند کرد، اما همین کشورها بهشدت با ایده اسکان دائمی فلسطینیان در خارج از سرزمینشان مخالفت کردهاند.
دولت دونالد ترامپ در هفتههای اخیر همچنین لیبی را بهعنوان مقصدی برای مهاجران اخراجی از آمریکا درنظر گرفته است. با این حال، برنامه اعزام یک گروه از مهاجران به لیبی، در ماه جاری از سوی یک قاضی فدرال متوقف شده است.
هنوز مشخص نیست که فلسطینیان دقیقا در کجای لیبی اسکان خواهند یافت. به گفته یک منبع آگاه، مقامات دولت آمریکا در حال بررسی گزینههایی برای مسکن و روشهای مختلف حملونقل از غزه به لیبی هستند.
به گفته دو مقام کنونی و یک مقام پیشین دولت آمریکا و دو منبع آگاه، این طرح بخشی از چشمانداز دونالد ترامپ برای غزه پس از جنگ است.
ترامپ در ماه فوریه و در نشست خبری مشترک با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل در کاخ سفید، ناگهان از طرح خود مبنی بر تسلط آمریکا بر غزه، بازسازی و تبدیل آن به «ریویرای خاورمیانه» سخن گفت.
ترامپ گفت: «ما این منطقه را در دست میگیریم، آن را توسعه میدهیم و هزاران هزار شغل ایجاد میکنیم. همه خاورمیانه به این منطقه افتخار خواهند کرد.»
رئیسجمهوری آمریکا در آن زمان با تاکید بر لزوم جابجایی همه فلسطینیان گفته بود: «غزه دیگر جای زندگی نیست. ما به مکان دیگری نیاز داریم. جایی که مردم در آن خوشحال باشند. مکانی با خانههای خوب، جایی که کسی آنها را نکشد، به آنها شلیک نکند، یا با چاقو نزند، مثل اتفاقاتی که الآن در غزه میافتد. من فکر میکنم هیچکس نباید به غزه بازگردد.»
این طرح با واکنش و مخالفت گسترده کشورهای عربی همراه بود.
دونالد ترامپ روز جمعه ۱۶ مه در گفتگو با فاکسنیوز گفت که در حال کار بر روی چگونگی «کمک» به فلسطینیان غزه است.
ترامپ گفت: «به نظرم در حال حاضر ایران مشکل بزرگی است، حماس هم همینطور. ما میخواهیم از مردم محافظت کنیم. مردم از گرسنگی رنج میبرند.»
رئیسجمهوری آمریکا با اشاره به سفرش به خاورمیانه و دیدار با رهبران عربستان سعودی، قطر و امارات عربی متحده گفت: «یکی از سه رهبری که ملاقات کردم، دو شب پیش به من گفت که لطفا به مردم کمک کنید. منظورش فلسطینیان بود. من از او پرسیدم که منظورش چیست و او گفت، آنها گرسنهاند، و این را از صمیم قلبش گفت. من هم گفتم که در حال رسیدگی به این مساله هستم و به هر طریق ممکن آن را حل میکنیم و ۹۹.۹ درصد آن را از روش مسالمتآمیز حل میکنیم.»
ترامپ در این مصاحبه همچنین گفت که عربستان سعودی، قطر و امارات عربی متحده میخواهند سهمی در حل بحران غزه ایفا کنند.
رئیسجمهوری آمریکا گفت: «غزه جای وحشتناکی است. سالهاست که همینطور بوده است. باید به یک منطقه آزاد تبدیل شود. این وضعیت کار نمیکند. هر ده سال یکبار، دوباره برمیگردند، دوباره حماس را دارند.»
او همچنین بار دیگر بر لزوم پذیرش اهالی غزه از سوی کشورهای عرب تاکید کرد و گفت: «این مردم دوست دارند در خاورمیانه باقی بمانند.»
شکاف نتانیاهو و ترامپ بر سر غزه
این طرح زمانی مطرح میشود که گزارشهایی مبنی بر شکاف گسترده میان رهبران آمریکا و اسرائیل بر سر نحوه مقابله با جمهوری اسلامی ایران و غزه منتشر شده است.
انبیسی نیوز پیشتر به نقل از دو مقام آمریکایی، دو دیپلمات خاورمیانهای و دو منبع آگاه دیگر گزارش داده بود که اگرچه در نخستین روزهای دور دوم ریاستجمهوری دونالد ترامپ به نظر میرسید او و بنیامین نتانیاهو در بالاترین سطح هماهنگی و همراستایی قرار دارند، اما در چند هفته اخیر رابطه این دو رهبر به ویژه با توجه به اختلاف گسترده آنها بر سر رویکردشان در مقابله با بحران هستهای جمهوری اسلامی ایران و درگیریها در غزه، به شدت تیره شده است.
بنابر این گزارش، ترامپ از تصمیم نتانیاهو مبنی بر حملات نظامی گسترده به غزه بسیار خشمگین است و این اقدام را مغایر با طرح خود برای بازسازی این منطقه و ساخت «ریویرای خاورمیانه» میداند.