نشریه اکونومیست اعلام کرد که هوش مصنوعی ساخت چین (دیپ‌سیک) با پشت سر گذاشتن چت‌جی‌بی‌تی و سایر رقبا، به محبوب‌ترین برنامه رایگان در بازار اپل در ایالات متحده آمریکا، بریتانیا و چین تبدیل شده است.
در همین حال، ارزش سهام شرکت‌های مرتبط با هوش مصنوعی مستقر در آمریکا صبح امروز کاهش یافت که قیمت سهام اروپا را نیز تحت تأثیر قرار داد. محبوبیت نسخه سوم این اپلیکیشن از زمان عرضه در یک ماه پیش مرتب افزایش یافته است و این باور رایج را که آمریکا رهبر بلامنازع صنعت هوش مصنوعی است به چالش می‌کشد.
این مدل با استفاده از مدل هوش مصنوعی دیپ‌سیک-وی۳ کار می‌کند و سازندگانش می‌گویند با هزینه‌ای کمتر از ۶ میلیون دلار توسعه یافته است که بسیار کمتر از میلیاردها دلاری است که برای دیگر برنامه‌های رقیب هزینه شده است.
اما دیگران در فضای هوش مصنوعی این رقم را زیر سوال برده‌اند. پس از اینکه دیپ‌سیک-R1 اخیرا راه‌اندازی شد، این شرکت عملکرد آن را «همتراز» یکی از جدیدترین مدل‌های اوپن‌ای‌آی، شرکت سازنده چت‌جی‌بی‌تی، در کارهایی مانند ریاضیات و کدنویسی و زبان دانست.
مارک آندرسن، سرمایه‌گذار سیلیکون‌ولی و مشاور دونالد ترامپ، دیپ‌سیک-آر۱ را «اسپوتنیک هوش مصنوعی» توصیف کرد؛ اشاره به اولین قمر مصنوعی جهان که اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۵۷ پرتاب کرد.
تراشه‌های پیشرفته، آموزش مدل‌های هوش مصنوعی مانند چت‌جی‌بی‌تی و دیپ‌سیک را تقویت می‌کند. اما آمریکا از سال ۲۰۲۱ محدودیت فروش تراشه‌های پیشرفته را به چین افزایش داده است.
توسعه‌دهندگان هوش مصنوعی در چین به منظور ادامه فعالیت خود بدون عرضه تراشه‌های پیشرفته وارداتی، کار خود را با یکدیگر به اشتراک گذاشته و رویکردهای جدیدی را برای این فناوری آزمایش کرده‌اند.
این اقدام به توسعه مدل‌های دیگر هوش مصنوعی منجر شده است که به توان محاسباتی بسیار کمتری نیاز دارند، یعنی با هزینه بسیار کمتری از آنچه قبلا تصور می‌شد می‌توان آنها را ساخت. از این رو چنین قابلیتی می‌تواند صنعت هوش مصنوعی را متحول کند.
ارزش سهام شرکت‌های مرتبط با هوش مصنوعی مستقر در ایالات متحده آمریکا، مانند انویدیا و مایکروسافت و متا، صبح امروز کاهش یافت که قیمت سهام اروپا را نیز تحت تأثیر قرار داد.
ای‌اس‌ام‌ال، سازنده تجهیزات تراشه هلندی، هم شاهد کاهش بیش از ۱۰ درصدی قیمت سهام خود بود در حالی که سهام زیمنس انرژی، که سخت‌افزارهای مرتبط با هوش مصنوعی را تولید می‌کند، ۲۱ درصد سقوط کرد.
فیونا سینکوتا، تحلیلگر ارشد بازار در سیتی‌ایندکس، می‌گوید: «ایده یک نسخه کم‌هزینه تا کنون مد نظر نبوده است، بنابراین بازار کمی غافلگیر شده است. در نتیجه عرضه ناگهانی این مدل هوش مصنوعی ارزان قیمت باعث نگرانی در مورد سود رقبا به‌ویژه با توجه به میزان سرمایه‌گذاری آنها در زیرساخت‌های هوش مصنوعی گران‌تر شده است.»
وی-سرن لینگ، مشاور سهام فناوری مستقر در سنگاپور، هم به بی‌بی‌سی گفت که این تحول «به طور بالقوه می‌تواند پرونده سرمایه‌گذاری برای کل زنجیره تأمین هوش مصنوعی را از مسیر خارج کند».
اما سیتی، غول بانکی وال استریت، هشدار داد در حالی که دیپ‌سیک می‌تواند موقعیت غالب شرکت‌های آمریکایی مانند اوپن‌ای‌آی را به چالش بکشد، مشکلاتی که شرکت‌های چینی با آن مواجه هستند ممکن است توسعه آنها را مختل کند.
تحلیلگران سیتی در گزارشی گفتند: «ما برآورد می‌کنیم که در یک محیط به طور ناگزیر محدودتر، دسترسی آمریکا به تراشه‌های پیشرفته‌تر یک مزیت است.»
هفته گذشته، کنسرسیومی متشکل از شرکت‌های فناوری آمریکایی و سرمایه‌گذاران خارجی پروژه استار‌گیت را اعلام کردند. این شرکت ۵۰۰ میلیارد دلار در زیرساخت‌های هوش مصنوعی در تگزاس سرمایه‌گذاری می‌کند.
چه کسی دیپ‌سیک را تأسیس کرد؟
این شرکت را لیانگ ونفنگ در سال ۲۰۲۳ در هانگژو، شهری در جنوب شرقی چین، تاسیس کرد. این مرد ۴۰ ساله که فارغ‌التحصیل مهندسی اطلاعات و الکترونیک است، همچنین صندوقی را برای حمایت از دیپ‌سیک تأسیس کرد.
بر اساس گزارش‌ها، او مجموعه‌ای از تراشه‌های انویدیا-آ۱۰۰ (Nvida A100) را ایجاد کرد که اکنون صادرات آن به چین ممنوع است. کارشناسان بر این باورند که این مجموعه که برخی تخمین‌ها آن را ۵۰ هزار عدد می‌دانند، او را به راه‌اندازی دیپ‌سیک با جفت کردن این تراشه‌ها با تراشه‌های ارزان‌تر و پایین‌تری سوق داد که هنوز می‌توان آنها را وارد کرد.
آقای لیانگ اخیراً در جلسه‌ای با کارشناسان صنعتی و لی کیانگ، نخست‌وزیر چین، دیده شد. آقای لیانگ در ماه ژوئیه ۲۰۲۴ در مصاحبه‌ای با آکادمی چین گفت که از واکنش به نسخه قبلی مدل هوش مصنوعی خود شگفت‌زده شده است.
او گفت: «انتظار نداشتیم قیمت‌گذاری چنین موضوع حساسی باشد. ما به سادگی بر اساس سرعت خود پیش می‌رفتیم، هزینه‌ها را محاسبه می‌کردیم و قیمت‌ها را بر اساس آن تعیین می‌کردیم.»
