یک مقام مطلع از مذاکرات آتشبس در غزه و تبادل اسرا روز دوشنبه به خبرگزاری رویترز گفت که قطر، به عنوان میانجی میان اسرائیل و حماس، پیشنویس “نهایی” توافق آتشبس را به دو طرف تحویل داده است.
این مقام اعلام کرد که پیشرفت قابل توجهی در مذاکرات دوحه پس از نیمهشب حاصل شده است که پس از گفتوگوهایی میان مقامات اطلاعاتی اسرائیل، استیو ویتکوف، فرستاده رئیسجمهور منتخب دونالد ترامپ به خاورمیانه، و محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، نخستوزیر و وزیر خارجه قطر صورت گرفته است.
وزیر خارجه اسرائیل، نیز تأیید کرد که پیشرفتهایی در توافق بازداشتشدگان صورت گرفته است و گفت: «اسرائیل خواهان توافق است و به زودی خواهیم دید آیا طرف مقابل نیز همین را میخواهد». این اظهارات پس از آن بیان شد که یکی از مقامات اسرائیلی گزارش رویترز را تکذیب کرد و گفت اسرائیل پیشنویس پیشنهادی آتشبس از قطر دریافت نکرده است.
پیشرفت مذاکرات اسرائیل و حماس
در همین حال، وبسایت عبری یدیعوت آحارونت امروز از قول مقامات ارشد اسرائیلی که نامی از آنها برده نشده، اعلام کرد که چارچوب توافق «تقریباً مشخص شده است». این مقامات گفتهاند که «این امر ممکن است طی ساعتها یا روزهای آینده به نتیجه برسد. اسرائیل گامهای بزرگی در این زمینه برداشته است». آنها همچنین تاکید کردند که انعطاف اسرائیل مشهود است و تصمیمگیری نهایی به حماس بستگی دارد.
ورود ترامپ به معادلات
جی دی ونس، معاون رئیسجمهور منتخب آمریکا، دیروز اعلام کرد که توافق آتشبس و آزادسازی بازداشتشدگان ممکن است قبل از بازگشت ترامپ به کاخ سفید در هفته آینده به نتیجه برسد. این پیشرفت در مذاکرات با ورود استیو ویتکوف به دوحه در روز جمعه و سپس سفر او به تلآویو در روز شنبه تسریع شد.
جزئیات پیشنویس آتشبس
بر اساس اطلاعات منتشر شده، پیشنهاد آتشبس شامل سه مرحله است. مرحله اول شامل خروج جزئی نیروهای اسرائیلی از محور صلاحالدین (فیلادلفی) و مرحله دوم شامل باقی ماندن نیروهای نظارتی اسرائیل است. در نهایت، مرحله سوم منجر به خروج کامل نیروهای اسرائیلی خواهد شد.
«قدوره فارس»، رئیس باشگاه اسرای فلسطینی در یک مصاحبه با خبرگزاری معا به تشریح آخرین تحولات در پرونده تبادل اسرای فلسطینی و رژیم صهیونیستی پرداخت و اعلام کرد: در فاز نخست توافق ۱۲۴۸ زندانی فلسطینی در ازای ۲۵ اسیر اسرائیلی دربند مقاومت فلسطین در غزه آزاد خواهند شد.
فارس افزود: زندانیان فلسطینی همگی بجز افراد محکوم به حبس ابد، از حق بازگشت به محل زندگی خود چه در قدس شرقی، چه در کرانه باختری و چه در نوار غزه برخوردارند. افراد محکوم به حبس ابد پس از آزادی باید فلسطین اشغالی را ترک کرده و به یکی از سه کشور قطر، ترکیه یا مصر بروند.
رئیس باشگاه اسرای فلسطینی در ادامه اذعان داشت: خروج این گروه از زندانیان از سرزمینهای فلسطینی برای جلوگیری از ترور آنها توسط اسرائیل، امری ضروری است.
واکنشهای مثبت
گزارشهای منتشر شده در رسانههای اسرائیلی حاکی از خوشبینی محتاطانه نسبت به توافق است. کانال ۱۲ عبری اعلام کرده که جزئیات توافق نهایی شده و تنها پاسخ نهایی حماس باقی مانده است. همچنین این شبکه تأیید کرد که مذاکرات در فضای مثبتی در جریان است و واسطهها امیدوارند توافق طی روزهای آینده اعلام شود.
مذاکرات در سایه سکوت
با وجود این پیشرفتها، مذاکرات همچنان در سکوت رسانهای ادامه دارد. دفتر نخستوزیر اسرائیل پس از مکالمه نتانیاهو با جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا، اعلام کرد که مذاکرات برای آزادی بازداشتشدگان پیشرفت کرده است و نتانیاهو مجوز لازم برای هیئت اسرائیلی در دوحه را صادر کرده است.
در مجموع، توافق احتمالی آتشبس و تبادل اسرا با حضور واسطههای قطر، مصر و ایالات متحده در آستانه نهایی شدن است و جهان در انتظار تصمیم نهایی حماس است.
علیرغم انتشار گزارش های خوش بینانه در باره آغاز باره پایان جنگ غزه، در اسرائیل برخی از وزیران کابینه نتانیاهو همچون اوریت استروک، وزیر امور شهرکها که گرایش راست افراطی دارند، امضای توافق آتش بس را نشانهای از پیروزی حماس در جنگ اخیر میدانند و همچنان مخالف توافق هستند.