در حالی که غزه در میانه یک بحران انسانی عمیق بهسر میبرد و خطر قحطی جان بیش از دو میلیون انسان را تهدید میکند، ایالات متحده روز چهارشنبه ۴ ژوئن قطعنامه پیشنهادی شورای امنیت سازمان ملل متحد را که خواستار «آتشبس فوری، بدون قید و شرط و دائمی» میان اسرائیل و حماس بود، وتو کرد.
سایر ۱۴ عضو شورای امنیت به این قطعنامه رأی موافق دادند.
دوروتی شیا، سفیر موقت ایالات متحده در سازمان ملل، پیش از رأیگیری اعلام کرد: «ما از هیچ اقدامی که در آن حماس محکوم نشده و خروج این گروه از غزه خواسته نشده باشد، حمایت نمیکنیم.» او تأکید کرد قطعنامه پیشنهادی میتوانست تلاشهای ایالات متحده برای میانجیگری در برقراری آتشبس را تضعیف کند.
آمریکا به عنوان بزرگترین متحد و تأمینکننده تسلیحات اسرائیل، نقش مهمی در معادلات جاری در غزه دارد. همزمان با این رأیگیری، اسرائیل عملیات نظامی خود را در نوار غزه ادامه داد؛ عملیاتی که از پایان آتشبس دوماهه در ماه مارس از سر گرفته شده است. به گفته منابع بهداشتی غزه، تنها در روز چهارشنبه ۴۵ نفر در حملات هوایی اسرائیل کشته شدند.
باربارا وودوارد، نماینده بریتانیا در سازمان ملل، محدودیتهای شدید اسرائیل در ورود کمکهای بشردوستانه به غزه و گسترش عملیات نظامی را «غیرقابل توجیه، نامتناسب و مخرب» توصیف کرد. در طرف مقابل، دنی دانون، سفیر اسرائیل در سازمان ملل، در واکنش به رأی موافق اعضای شورا گفت: «شما راه مماشات و تسلیم را برگزیدید، راهی که نه به صلح، بلکه به تروریسم بیشتر منتهی میشود.»
جنبش حماس نیز در بیانیهای، وتوی آمریکا را نشانگر «جانبداری کورکورانه ایالات متحده از اسرائیل» دانست. گفتنی است قطعنامه وتوشده همچنین خواستار آزادی فوری و بدون قید و شرط تمام گروگانهای در بند حماس شده بود.
بحران کمکرسانی و رقابت در ساختار توزیع کمکها
در پی فشارهای بینالمللی، اسرائیل از ۱۹ مه اجازه ورود محدود کمکهای سازمان ملل به غزه را صادر کرد. اما تنها یک هفته بعد، ابتکار جدیدی به نام «بنیاد بشردوستانه غزه» (GHF) با حمایت آمریکا و اسرائیل آغاز به کار کرد که وظیفه توزیع کمکها را از مسیرهای مستقل، با تکیه بر شرکتهای امنیتی و لجستیکی خصوصی آمریکایی، به عهده گرفت.
سازمان ملل و بسیاری از نهادهای امدادرسان از همکاری با GHF خودداری کردهاند. آنها معتقدند این ساختار جدید بیطرف نیست، کمکها را نظامیسازی کرده و باعث جابهجایی اجباری فلسطینیان میشود. بنیاد GHF روز چهارشنبه نیز به دلیل «کارهای تعمیراتی» هیچ کمکی توزیع نکرد و اعلام کرد که برای بازگشایی ایستگاههای توزیع خود در روز پنجشنبه آماده میشود.
در همین حال، دفتر کمکهای بشردوستانه سازمان ملل خواستار باز شدن همه گذرگاههای غزه و رفع محدودیتها در ورود کالاهای حیاتی شده است. تام فلچر، هماهنگکننده کمکهای اضطراری سازمان ملل، در بیانیهای گفت: «دیگر کافی است. رنج غیرنظامیان باید پایان یابد. غذا نباید به سلاح جنگی تبدیل شود.»
پیشبینی میشود پیشنویس مشابهی که تمرکز آن بر ابعاد انسانی بحران غزه است، در مجمع عمومی سازمان ملل مطرح شود؛ جایی که هیچ کشوری حق وتو ندارد و به احتمال زیاد تصویب خواهد شد.
با این حال، سفیر اسرائیل هشدار داد: «هیچ قطعنامه، هیچ رأیگیری، و هیچ شکست اخلاقی نمیتواند مانع مسیر ما شود.»
بر اساس آمارهای رسمی اسرائیل، در حمله حماس در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ حدود ۱۲۰۰ نفر کشته و ۲۵۰ نفر گروگان گرفته شدند. اسرائیل در پاسخ، حملهای نظامی را آغاز کرد که تاکنون به گفته وزارت بهداشت غزه، بیش از ۵۴ هزار کشته برجای گذاشته است. بیشتر قربانیان غیرنظامی بودهاند و هزاران جسد هنوز زیر آوارها دفن شدهاند.