در پی انتخاب دوباره رجب طیب اردوغان به ریاست‌جمهوری ترکیه، حزب کارگران کردستان، معروف به پ‌کاکا، این هفته اعلام کرد که آتش‌بس یک‌جانبه خود با دولت را کنار گذاشته و حملات خود را دوباره آغاز می‌کند. پیش از این، چهار دهه درگیری بین پ‌کاکا که خواستار خودمختاری یا استقلال مناطق کردنشین است با ارتش ترکیه، دست‌کم ۴۰ هزار کشته برجا گذاشته بود.روز سه‌شنبه ۲۳ خرداد، شورای اجرایی «اتحادیه جامعه کردستان» (KCK، کی‌سی‌کی)، یک سازمان سیاسی فراگیر برای گروه‌های کُرد ترکیه، از جمله پ‌کاکا، وعده ازسرگیری «حملاتی گسترده» را علیه دولت و ارتش ترکیه داد و در بیانیه‌ای نوشت که «نیاز به مبارزه فعال، اجتناب‌ناپذیر شده است».
در مورد تأثیر عملی این تهدید جدید، دیدگاه رایج این است که پ‌کاکا از نظر نظامی و ظرفیت تهاجمی، دیگر توان سابق را ندارد، اما الهامی ایشیک، نویسنده و تحلیلگر سیاسی کُرد که به دولت ترکیه در مورد مذاکرات صلح مشاوره می‌داد، این هفته گفت که شبه‌نظامیان پ‌کاکا «می‌توانند به ترور شهری متوسل شوند و صنعت گردشگری چند میلیارد دلاری ترکیه را هدف قرار دهند.»
در یکی از آخرین موارد که پیش از آتش‌بس رخ داده بود، ۲۲ آبان‌ماه سال گذشته، انفجاری بزرگ در خیابان استقلال استانبول که منطقه‌ای بسیار پررفت‌وآمد برای مردم و گردشگران است، شش تن را کشته و دست‌کم ۸۱ تن را زخمی کرد.
سازمان اطلاعات و امنیت ملی ترکیه پس از آن اعلام کرد که این انفجار «کار پ‌کاکا» بوده و طراح عملیاتِ قرار دادن کیف حامل بمب در نقطه شلوغ خیابان استقلال را در شمال سوریه از پای در آورده است.
در تازه‌ترین تهدید لفظی، یاشار چیا، یکی از فرماندهان پ‌کاکا، ده روز پیش از این، روز ۱۵ خرداد امسال، در گفت‌وگو با «فرات‌نیوز»، خبرگزاری حامی پ‌کاکا، تهدید به حملات شهری و «تبدیل کردن تمام ترکیه به جهنم» کرد.
دلایل پایان آتش‌بس پ‌کاکا
به دنبال زمین‌لرزه ۷.۸ ریشتری بهمن‌ماه ۱۴۰۱ در جنوب شرق ترکیه و شمال سوریه، گروه پ‌کاکا روز بیستم بهمن آن سال اعلام کرد که به دلیل «لزوم اولویت دادن به امدادرسانی به بازماندگان زلزله» آتش‌بسی یک‌جانبه را با ارتش در پیش می‌گیرد.
پ‌کاکا سپس آتش‌بس را در جریان انتخابات ریاست‌جمهوری ترکیه تمدید کرد زیرا امید به پیروزی اپوزیسیون در این انتخابات داشت تا بلکه بتواند مذاکرات مستقیم آشتی با دولت بعدی در ترکیه را از سر بگیرد.
کمال قلیچداراوغلو که در انتخابات اخیر ترکیه رقیب اصلی رجب طیب اردوغان بود، از اقلیت علویِ منطقه درسیم (تونجلی) در شرق ترکیه است و «حزب دموکراتیک خلق‌ها» (هادِپِ) که حزب حامی اقلیت کُرد به‌شمار می‌آید در انتخابات از آقای قلیچداراوغلو پشتیبانی کرد. کردها امید داشتند بتوانند با او بهتر در زمینه گفت‌وگوهای آشتی کنار بیایند.
امابر خلاف اغلب نظرسنجی‌ها و به‌رغم بحران افزایش هزینه‌های زندگی و تورم بالا، ۵۲.۲ درصد از اهالی ترکیه به ابقای نامزد غیرسکولار یعنی رجب طیب اردوغان رأی دادند.
دولت اردوغان نیز که در طول آتش‌بس چهارماهه پ‌کاکا به حملات خود علیه شبه‌نظامیان کُرد در کوه‌های قندیل در اقلیم کردستان عراق ادامه داده بود، قول برخورد خشونت‌آمیز شدیدتری را با پ‌کاکا داده است.
پ‌کاکا پس از اعلام آتش‌بس، امید به بهبود شرایط رهبر زندانی خود یعنی عبدالله اوجالان در زندان ترکیه را داشت، اما در روزهای اخیر اعلام کرد که طی این مدت، انزوای اوجالان حتی بیشتر هم شده است.
زمانی‌که این هفته خبر رسید که حسین آراسان، یکی اعضای پ‌کاکا در سلیمانیه عراق کشته شده و پ‌کاکا سازمان اطلاعات ترکیه را به دست داشتن در این قتل متهم کرد، قطره آخر برای لبریز کردن صبر پ‌کاکا نیز چکید و این گروه، آتش‌بس یک‌جانبه را پس گرفت.
تأثیری پیچیده بر وضعیت شکننده شمال سوریه
پس از اعلام پایان آتش‌بس چهارماهه حزب کارگران کردستان، اکنون همه نگاه‌ها به سوی دستگاه امنیتی آنکارا و اقدامات سیاسی بعدی ترکیه است.
در شمال شرق سوریه حدود ۹۰۰ نیروی ویژه آمریکایی در چارچوب مشارکت با نیروهای شبه‌نظامی کُرد سوریه حضور دارند و ارزیابی دولت بایدن این است که خروج این نیروها در این برهه از زمان، باعث فروپاشی امنیت منطقه کردستان سوریه خواهد شد.
همکاری نیروهای آمریکایی با «نیروهای دموکراتیک سوریه» (اس‌دی‌اف) که زیرمجموعه «یگان‌های مدافع خلق» (ی‌پ‌گ) به‌شمار می‌آید باعث ناخرسندی بسیارِ آنکارا است زیرا آنکارا این نیروها را با حزب کارگران کردستان در ارتباط می‌داند.
چارلز لیستر، مدیر برنامه سوریه مؤسسه خاورمیانه، در توئیتی در این باره نوشت: «بسته به این‌که پ‌کاکا حملات خود را چگونه از سر بگیرد، این امر می‌تواند آمریکا را در کنار نیروهای دموکراتیک سوریه تحت فشار قابل توجهی در شمال شرق سوریه قرار دهد.»
برخی منابع می‌نویسند که مقام‌های آمریکایی در گفت‌وگو با طرف‌های تُرک، «به‌طور خصوصی» به ارتباط «نیروهای دموکراتیک سوریه» (اس‌دی‌اف) با «پ‌کاکا» اذعان دارند و می‌گویند که هرگونه اقدام پ‌کاکا که باعث مرگ غیرنظامیان در ترکیه شود، وضعیت ادامه همکاری آمریکا با اس‌دی‌اف را دشوار می‌سازد.
در همین حال، کالین پی. کلارک، مدیر تحقیقات گروه سوفان، یک شرکت مشاوره اطلاعاتی و امنیتی مستقر در ایالات متحده، در رابطه با رویکرد ترکیه به مسائل سوریه می‌گوید که پایان آتش‌بس پ‌کاکا ترکیه را تشویق می‌کند تا در عملیات تهاجمی خود تهاجمی‌تر شود.
او به عرب نیوز گفت: «به خصوص اکنون که رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه دوباره انتخاب شده است، او کمتر نگران اقداماتی خواهد بود که ایالات متحده را آزار می‌دهد.»
۲۵/خرداد/۱۴۰۲
مانی پارسا
https://www.radiofarda.com/a/pkk-ceasefire-revoked-turkey-security-syria-us/32460483.html