دو هفته دیگر روز ۲۵ شهریور اولین سالگرد قتل ژینا امینی (مهسای جوان) و آغاز خیزش انقلابی است. گرامیداشت یاد عزیز جانباختن مهسا و نزدیک به هزار جانباخته مبارز دیگر و پافشاری بر دستاوردهای پر اهمیت و ارج گذاشتن فداکاری و مبارزه توده عظیم شرکت کنندگان و سازماندهندگان نبرد و مبارزه یکساله اخیر به هم گره خورده اند.
جامعه بیدار شده و جنبش آزادیخواهی و برابری طلبی براین واقعیت آگاه است و براین اساس با اعلام کمپین ها و انبوه اقدامات شایسته، قصد نهادینه کردن اثرات ماندگار و تحول بخش خروش انقلابی سال گذشته و تداوم و ارتقاء پیشرویهای تاکنونی را دارند.
جامعه ی سالها در نبرد با جمهوری اسلامی منتظر انفجار اجتماعی و انقلابی بود. جامعه ای که تجارب دی ماه ۹۶ و آبانماه ۹۸ و چندین بار اعتصاب گسترده و برجسته و مستمر کارگران هفت تپه و هزاران اعتصابات کارگری دیگرو مبارزه دایمی زنان علیه حجاب را پشت سر گذاشته بود، جامعه ای که متکی به ابتکارات مبارزاتی و متشکل چند ساله فرهنگیان و معلمان و بازنشستگان و بخشهای معترض علیه فقر و گرانی و برای تامین معیشت بود، باقتل دولتی و جنایتکارانه مهسا خشم و انزجارو تحرک انقلابی اش سرریزشد. ۲۵ شهریور سال گذشته سرآغاز خیزش انقلابی سراسری شد که با پیشکسوتی زنان و دختران و نسل جوان، توده مردم جان به لب رسیده را با خواست بی اما و اگر سرنگونی به میدان کشید.
عروج دوباره جنبش سرنگونی ادامه ساده دی ماه ۹۶ و آبانماه ۹۸ نبود. این بار تکامل یافته تر و ارتقاء یافته تر از قبل بود. اینبار در ابعاد بسیار گسترده تر و تقریبآ تمامأ سراسری، عمده شهرهای کشور را پوشاند. به دلیل حضور موثر، زنان و دختران ونسل جوان خلاف جریان و قطب چپ رادیکال، خصلتها و المنتهای متفاوت تر و انقلابی و رادیکال در جنبش یکساله اخیر بسیار برجسته تر از دفعه های قبل به صحنه آمد. به این دلایل نه فقط شاهد جنبش سرنگونی عظیم، بلکه در بطن آن و همزمان خیزش انقلابی بزرگ با دستاوردهای مهم بودیم . دامنه گسترده و همبسته سراسری و استمرارآن به ویژه در چند ماهه اول این خیزش در سراسرکشور، علیرغم تفرقه اندازی ناسیونالیسم ایرانی و کرد دستاورد تعیین کننده ای است، که تاکنون این کاراکتر را حفظ کرده است. پیشکسوتی زنان و دختران خلاف جریان با پرچم مبارزه علیه حجاب و شئونات اسلامی خصلت رادیکال و بسیار متحول و مهم این خیزش است که با مقاطع قبلی خروش انقلابی تمایز اساسی دارد. تقابل شفاف با مذهب و اسلام میرود به یک رنسانس ضد مذهبی عظیم نه تنها در ایران و در صورت پیروزی در سطح منطقه و کشورهای اسلام زده تبدیل شود. پس زدن و به حاشیه راندن دسته بندیهای ملی و ناسیونالیستی و محلی بسیار مهم است. اتفاقأ شعار "زن، زندگی، آزادی" یک جنبه مثبتش این بود، اجازه نداد شعارهای ناسیونالیستی و محلی را به آن و به فضای سیاسی و انقلابی جامعه آویزان کنند. از اینها مهمتر و برجسته ترین خصلت خیره کننده، شکفتن خلاقیتهای مبارزاتی چه در قالب اهداف و شعارها و خواسته ها و چه در تاکتیک ها و اقدامات متنوع مبارزاتی و به دست دادن ابتکارات قابل تحسین فعالین و پیشروان مبارزات این دوره است. خیزش انقلابی ایندوره در ابعاد اجتماعی ایده انقلاب و انقلابیگری و ابتکارات انقلابی را به کوی و برزن ومحله و مراکز کار و به شهرها ودانشگاه و مدارس و به درون منازل و خانواده ها کشاند. درسهای انقلابی در فرصت چند ماهه در سطح اجتماعی و توده ای بکارگرفته شد و انقلابیگری در سنت رادیکال مبارزاتی جایگاه محکمتری پیدا کرده است. شاخه های مختلف بورژوازی مرتجع که قبل از قتل مهسا و خیزش شهریور و مهر ۱۴۰۱ انقلاب و ایده انقلابی را به تمسخر میگرفتند، این بار ریاکارانه به ستایش انقلاب آمدند و البته ریاکاریشان طولی نکشید و رنگ باخت. اتفاقأ انقلابیگری و رادیکالیسم ناظر بر خیزش چند ماهه عامل اصلی شکست و ناکامی طرحها و ائتلافهای جریانات راست شد. اپوزیسیون راست از خیزش انقلابی مردم پاسخ رد گرفتند و بازنده مهم این دوره اند. ناکامی راست ها و شکست پروژه همه باهمی بی پایه از دیگر دستاوردهای مهم خیزش انقلابی یکساله اخیر است. درپرتو این دستاوردها خیزش انقلابی نزدیک به یکساله اخیر کاراکتری رادیکال و چپ گرایانه داشت. در سالگرد خیزش انقلابی صورت مسئله اینست قطب چپ و رادیکال چگونه میتواند با تشخیص موانع و محدودیتهای سد راه و کنار زدن آنها تداوم و تکامل خیزش انقلابی را در راستای قد علم کردن آلترناتیو چپ و سوسیالیستی هدایت کند. در مطلب بعدی به این مسئله میپردازم.