خدامراد فولادی: انساندوستی چیست، و انساندوست کیست

شخصی سازی فونت
  • کوچکتر کوچک متوسط بزرگ بزرگتر
  • Default Helvetica Segoe Georgia Times

جنگ ِ حماس و اسراییل یک موضوع ِ بسیار مهم ِ تاریخی راپیشاروی ِبشرییت قرار داد: انساندوستی. من درمقاله ی« جنگ ِحماس واسراییل از نظرگاهی دیگر» تا حدودی بحث ِ انساندوستی را باز کردم، و این که جنگ میان ِ دو جامعه ی انسانی اولن جنگ ِ دولت ها و حکومت هاست و نه جنگ ِ ملت ها( مردمان)، وثانیین در هر جنگی بازنده ی نهایی و اصلی انسان های دوسوی ِ میدان ِ جنگ اند که خان و مان و جان و مال و هستی ِ خود را از دست می دهند و نه دولت ها و حاکمان

حتا اگر یک دولت به دولت ِ مقابل تسلیم شود که آن هم امتیازی به جنگ آوری و جنگ جویی ِدولت ِبرنده و دولت ِ بازنده ی جنگ نمی دهد. چراکه جنگ محصول ِسیاست ها و زیاده خواهی ِ دولت هاست و نه ملت ها. یعنی به عبارت ِ دیگر، جنگ ادامه ی سیاست ِ سرکوبگرانه ی یک دولت و حکومت در جامعه ی خودی است، و کشاندن ِ این سرکوبگری به دیگر جامعه ی انسانی با هدف ِ بسط و گسترش ِ سلطه گری ِ خود بر آن جامعه. دفاع ِ دولت و حکومت ِ مورد ِ تهاجم از خود نیز در واقع دفاع از موجودییت ِ خود است و نه دفاع ازموجودییت ِانسانهایی که درجنگ کشته می شوند و جنگ، جنگ ِ آنان با انسان های طرف ِ مقابل نیست. چراکه:این دولت ها هستند که همدیگر را با اسم و رسم و عنوان و مرام و مسلک ِ شان می شناسند و نه مردمان ِ محصور در مرزهای جدا کننده ی انسان ها از همدیگر.
در اینجا، با توجه به آن پیش زمینه، بر آن هستم تا موضوع را بیش تر واکاوی کرده و مفهوم ِ انسان دوستی را ازدیدگاه ِتاریخی و خصوصن مارکسیستی و ماتریالیستی دقیق تر بررسی نمایم.
از همین ابتدا بگویم که انسان دوستی گرایشی است فردی و شخصی وهیچ ربطی به خاستگاه و پایگاه ِ طبقاتی ندارد. یعنی به عبارت ِ دیگر طبقاتی نیست. بسا کارگرهاکه انسان دوست نیستند،یا بسابورژواها که انسان دوست درمعنای دوستدار ِانسان در معنای ِعام یا خاص ِآن اند. به بیان ِدیگر،در میان ِکارگران هم افراد ِ انساندوست وجود دارد و هم افرادی که گرایش ِ انساندوستی ندارند، در میان ِ بورژواها نیز به همین ترتیب.( کینه ونفرت از بورژوازی را فرقه گرایان جا انداخته اند،درحالی که بورژوازی وکارگر دو طبقه ی همبسته ی تاریخی در ساختار و نظام ِ یکپارچه ی سرمایه داری، یعنی لازم و ملزوم ِ ساختار ِ تولیدی ِ این نظام اند ونه دشمن ِ یکدیگر. آنچه میان ِ این دو طبقه حائل است و آنها را از هم جدا می سازد نه خصوصییت طبقاتی ِ ضرورت مند به لحاظ ِ تاریخی ِ شان، بلکه تنها و تنها نوع ِ مالکییت ِشان بروسایل ِتولید است. به بیان ِ دیگر،همستیزی یا تضاد ِ این ساختار و نظام، تضاد و همستیزی ِ انسان با انسان نیست،بلکه همستیزی ِ دیالکتیکی ِ مالکییت ِ خصوصی ِ بورژوایی با کار ِ اجتماعی ِ پرولتاریاست. به طور ِ کلی و از دیدگاه ِ ماتریالیسم ِتاریخی، تضاد ِ هیچ نظامی تضاد ِ انسان با انسان نیست و تضاد ِ مالکییت ِ خصوصی با کار ِ اجتماعی است ،و از این رو وظیفه ی حل تضاد نیز نه با قتل ِ انسان به دست ِانسان، یا ضدییت با خود ِ نظامی که قانون ِ تکامل ِ تاریخ است، بلکه صرفن وظیفه ی حل ِ تضاد ِ کار و  مالکییت است. همچنان که در گذار از نظام ِ سرمایه داری به نظام ِ سوسیالیستی تمام ِ ساختار ِ تولیدی و دستاوردهای سرمایه داری حفظ می شود تا به مالکییت ِاجتماعی در آید، چرا که در غیر ِ این صورت زمینه ای برای تحقق ِدوران ِکمونیسم و تحقق ِ« از هرکس به قدر ِ توان اش و به هرکس به اندازه ی نیازش» وجود نخواهد داشت. مفهوم ِ کلی ِ این سخنان این است که: بورژوازی با تولید ِ مادی، تولید ِ علم، و دموکراسی اش، خدمات ِ بزرگی به بشرییت کرده و زمینه ی تاریخی را برای تحقق ِ انساندوستی ِ راستین در دوران ِ کمونیسم فراهم نموده است. ). اما ادامه ی مطلب: به گمان ِ من ، انسان دوستی ارتباط ِ تنگاتنگ با ایدئولوژی و آموزه های مدرسی و خصوصن آموزه های فلسفی و جهان بینی و جهان شناسی یعنی دانش ِ تئوریک و دیگراعتقادات وباورهای انسان ها یعنی اعتقادات ِ دینی – مذهبی ِ افراد دارد. مثلن به طور ِ مشخص می توان گفت معتقدان به دین و مذهب،ازهر دین و مذهبی که باشند به دلیل ِباور به رابطه ی خدایگان – بنده و ترجیح ِ تعلقات ِ و باورهای ِ دینی ِ خود به تعلقات و باورهای دیگر ادیان، نمی توانند انسان دوست حتا درهمان چارچوب ِبسته ی اعتقادات ِدین ِ خاص ِ خود باشند. زیرا که پایه و بنیاد ِ دین بر تفاوت گذاری میان ِ آدم های بد سرشت و آدم های نیک سرشت است که سرشت ِ بد و نیک را نه خود ِ شخص بلکه آفریننده از روز ِ ازل با جان ِ آدمیان سرشته و تغییر ناپذیر است. به همین دلیل هم هست که می گوییم انساندوستی ارتباطی با پایگاه ِ طبقاتی ِ افراد ندارد بلکه مستقیمن در پیوند ِ با آموزه های ایدئولوژیک وجهان بینی و جهان شناسی ِ آنهاست. بر این نکته هم تاکید نمایم که ترحم و دلسوزی به درمانده گان و فقیران به عنوان ِ وظیفه ای دینی و الهی، به هیچوجه معنای اش انساندوستی نیست بلکه کلاه شرعی است که خداپرستان به امید ِ رفتن به بهشت بر سر ِ خدای شان می گذارند.
نژادپرستان، قوم گرایان و ناسیونالیست ها، گروه ِ دیگری از افرادند که بنا بر نگاه ِ تحقیر آمیز ِ شان به « غیر ِ خودی ها»ی نژادی یا قومی یا ملییتی ، باید آنان را فاقد ِخصلت وخصوصییت ِانساندوستانه  قلمداد نمود. به طور ِ کلی تقسیم ِ انسان ها به خودی ِ برتر و غیر ِ خودی ِ فروتر از سوی هر فرد یا گروه یا فرقه ای باشد، مرتجعانه و محکوم است. مارکسیست هابه دلیل ِماتریالیست بودن و جهانوطن بودن مخالف ومنتقد ِانواع ِگرایش های ایدئولوژیک و سیاسی یی هستند که انسان هارا بدون ِهیچ دلیل ِ علمی و تاریخی و به صرف ِ بینش ِبسته و محدود ِ غیر ِ تاریخی ِ خود ، به راست و چپ و انقلابی و ضد ِ انقلابی تقسیم می کنند، بی آنکه معیار ِ درست و راستینی درنظر وعمل برای انقلابی و ضد ِانقلابی بودن ارائه داده باشند. یعنی پارامتر های شان دیمی و دلبخواهی در همان چارچوب ِ بسته ی « خودی» و « غیر ِخودی» ی مذهبی ها است. مارکسیست ها بنا بر جهان بینی وجهان شناسی ِماتریالیستی- دیالکتیکی ِتکامل گرایانه ی شان معتقد اند انسان ها در فرایند ِ تکامل ِتولیدی اجتماعی دچار ِتغییرمی شوند واز اینهمانی ِ شخصییتی و کیش ِ شخصییتی ِ حتا ایدئولوژیک به این نه آنی ِ شخصییتی در تمام ِ ابعاد ِ ایدئولوژیک تکامل می یابند. بنا بر این و در جمع بندی ِ کلی ، انساندوست ِ راستین و تاریخی کسی است که به تکامل ِجامعه ی انسانی ودر نتیجه به تکامل ِافراد ِانسانی اعتقاد دارد، و انساندوست ِ دروغین کسی است که نه به تکامل جامعه و تاریخ ِ انسانی اعتقاد دارد و نه از این روبه تکامل از اینهمانی به این نه آنی ِ افراد ِ انسانی. به عبارت ِ دیگر، انساندوست ِ واقعی معتقد به دیالکتیک ِ حرکت- تکامل هم در وجه ِ تاریخی- اجتماعی است و هم در وجه فردی و شخصییتی که تغییری است زمانبر و تاریخی، که اکنون بحثی صرفن تئوریک و راهبردی است و تحقق و عینییت یابی ِآن موکول به بر قراری ِ دوران ِ کمونیسم است.
توضیح ِ یک نکته ی مهم: بحثی که بالاتر در باره ی بورژوازی کردم، به هیچوجه شامل ِ تروریست ها و راهزنان ِ حاکم بر ایران نمی شود، زیرا که این رژیم در کلییت ِ وجودی ی ایدئولوژیک سیاسی اش رژیمی است واپسگرا و پیشادورانی ، و از این رو ضد ِ دوران و ضد ِ انسان و انسانییت ِ معاصر و در نتیجه درهیچ تعریفی و در هیچ چارچوبی از این دوران نمی گنجد و ارزیابی نمی شود. روزی هم که سرنگون شود، که بدون ِ شک خواهدشد، به دلایلی که گفتم تمام ِ دست اندرکاران و مسئولان اش از   صدر تا ذیل در یک دادگاه ِعلنی به جرم ِجنایت علیه بشریت محاکمه و به شدیدترین وجهی مجازات خواهند شد.